تاریخچه ووشو در ایران وجهان
ووشو ورزش رزمی ملی چین است که مرکب از دو کلمه "وو"و "شو" به معنی هنر رزم می باشد.
ووشو
ووشو (به چینی: ??)(پینیین:w?shù) یک هنر رزمی مدرن چینی است که پس از انقلاب 1949 چین برای ملیسازی هنرهای رزمی سنتی چینی ابداع شد، مسابقات ووشو در دو بخش نمایشی (تالو) و مبارزه? فول کنتاکت (سانشو یا ساندا) برگزار میشود.
واژه ووشو به خط چینی ساده شده
تالو از فرمهای رزمی تشکیل میشود که معمولاً مقامات منتخب دولت چین آنها را بر اساس فرمهای سنتی هنرهای رزمی چینی ابداع کردهاند و انواع استقرارها، لگدها، مشتها، حرکات تعادلی، پرشها، فنون جارویی و پرتابی در آن گنجانده شدهاست. ساندا یا سانشو نیز یک یک روش مبارزه? فول کنتاکت است که بر اساس تکنیکهای بوکس چینی و کشتی های سنتی چینی مانند شوای چیائو طراحی شده و شباهت زیادی به مبارزات کیکبوکسینگ و موای تای دارد، اما فنون گلاویزی بیشتری در آن دیده میشود. این مسابقات بر روی سکو برگزار میشود، مسابقات تالو و سانشو معمولاً در کنار هم برگزار میشوند.
ووشو امروزه یک ورزش بینالمللی است که زیر نظر فدراسیون بینالمللی ووشو اداره میشود. مسابقات قهرمانی جهان این رشته از سال 1991 هر دو سال یک بار برگزار میشود و همچنین از 1990 در برنامه? بازیهای آسیایی قرار گرفتهاست.
سه سبک اصلی ووشو چانگ چوان، نان چوان، و تای چی چوان هستند، درمسابقات بینالمللی فرمهای استاندارد وحرفهای ازاین سبکها اجرامیشود. چانگ چوان یک سبک شمالی است و واژه چانگ چوان به معنی مشت بلند میباشد.در این سبک از حرکات بادستان وپاهای کشیده وحرکات زیبای آکروباتیک استفاده میشود. نان چوان یک سبک جنوبی است و بیشترحرکات آن انفجاری و باسرعت است ونمایانگردرگیریهای نزدیک میباشد. تای چی سبکی است که برپایه انرژی چی بناشده است وبه تقویت بدن هم ازنظرجسمی وهم از نظرروحی میپردازد.در این سبک حرکات آرام همراه باتنفس اصولی انرژی بدن را تنظیم می کند.
تاریخچه پیدایش ووشو
پیدایش ووشو به زمانهای بسیار دور که اولین صورت اجتماعات بشری در جوامع اولیه بوجود آمدند برمیگردد، در آن زمانها بمنظور حفظ سلامتی، درمان بیماریها، افزایش بنیه جسمانی، افزایش طول عمر و آموزش مهارتهای نظامی به افراد آن جوامع حرکاتی ابداع گردید که بسط و گسترش آن در طول ادوار مختلف به ورزش زیبا و جذاب ووشوی امروزی بدل شده است، معتبرترین روایتی که در این خصوص نقل شده حاکی از آن است که در حدود سالهای 520 بعد از میلاد ، یک راهب هندی بنام بود هیدهارما (یا داروماتائیشی) که در چین بنام " تامو " شناخته میشود ، بمنظور اشاعه تعالیم مذهبی، از هند راهی چین شده ودر معبدی بنام " شائولین " تعلیمات خود را آغاز میکند. تعالیم راهب تامو شامل مجموعه ای از تمرینات پرهیزگاری و قواعد خشک انظباطی بود که بواسطه وضعیت جسمانی ضعیف، پیروان تامو طاقت تحمل تمرینات را از دست داده و بتدریج دچار ضعف و بیحالی می شدند، این موضوع باعث شد راهب تامو بمدت چند سال از معبد جدا شده و در غاری به تفکر و مراقبه بپردازد، او دراین مدت حرکاتی را بمنظور تقویت بنیه جسمانی راهبان معبد ابداع کرد و در بازگشت به شائولین ،با تمرینات ابداعی خود، شاگردانش را تحت تعلیم قرار داد. این حرکات به " 18 حرکت دست راهب " یا (شی با لوهان چوان) موسومند که در سالهای بعد از تامو بسط و گسترش فراوانی پیدا کرده و بتدریج مبارزان و استادان متبحر فنون رزمی ، در شائولین پرورش یافتند.
افزایش قدرت راهبان و فنون مرموز معبد باعث شد تا حکومت وقت، وجود معبد شائولین را تهدیدی برای حکومت خود احساس کرده و با لشکر کشی بدانجا ، در یک جنگ نابرابر اقدام به انهدام معبد و قتل عام راهبان نماید. تنها عده قلیلی از راهبان که توانسته بودند جان سالم از مهلکه بدر ببرند، میراث گرانبهای معبد یعنی فنون رزمی را با خود به نقاط مختلف چین برده و به اشاعه آن بین افراد خاص پرداختند. بدینسان تکنیکهای رزمی شائولین گسترش یافته و در ادوار مختلف ، تکنیک های جدیدی ابداع و سبکهای مختلفی با الهام گرفتن از پدیدههای طبیعی مثل طوفان و رعد و برق و حرکات و روشهای تهاجمی و تدافعی حیواناتی مثل درنا، ببر، خرس ، اژدها و ...، و حشراتی مثل آخوندک(مانتیس) ، بوجود آمدند. با اینکه امپراطوران برخی از سلسله ها ی حاکم بر کشور چین، تمرینات رزمی را خطری برای فرمانروایی خود میدانستند ، لیکن پادشاهانی هم بودند که خود شیفته این تمرینات بوده و خود موجبات گسترش آنرا فراهم نموده اند. در دوران سلسله های شانگ (Shang) و ژو (Zhou) حرکاتی از ووشو بوجود آمدند که برای آموزش سربازان استفاده می شد. همچنین همه ساله در پائیز و بهار مسابقات کشتی خاصی بنام " جیائودی " برای انتخاب سربازان نمونه برگزار میگردید. با ایجاد کاربرد نظامی برای ووشو ، رفته رفته حرکات رزم با شمشیر ، نیزه و چوب و انواع سلاحهای دیگر هم پدید آمدند. ظهور گرههای نمایش خیابانی " لوچی" که از طریق نمایش حرکات رزمی امرار معاش میکردند ، خود باعث گسترش هرچه بیشتر ووشو گردید. دوران سلطنت سلسله های چینگ (Qing) و مینگ (Ming) را بواسطه وجود مدارس مختلف و سبکهای منعدد ، میتوان دوران شکوفایی ووشو بشمار آورد. برخی از حرکات با سلاح و بدون سلاحی که در تاریخ ثبت شدهاند عبارتند از : مشت زنی شش گامی ، مشت میمون ، بازی چوان ، سی چوان ، مشت شائولین ، مشت درونی ، حرکت چوب یودایو (ِYudayou) ، حرکت چوب چینگ تیان(Qing tian یا مزرعه سبز) ، حرکت چوب شائولین ، حرکت چوب ژانگ ، حرکت نیزه یانگ ، حرکت نیزه ما (Ma "s Spear) ، نیزه کوتاه لی ، حرکت عصای شا (Sha"s Cane) ، نیزه لیو هه ، نیزه امئی (Emei) ، نیزه شائولین، تک شمشیر پهن، جفت شمشیر پهن، شمشیر پهن یان یوئه ، و فرمهای 24 حرکتی شمشیر باریک و غیره.
در طی سالهای 1912 تا 1949 سازمانهای بسیاری در چین برای ووشو تشکیل شدند، مثل " انجمن هنرمندان رزمی "و انجمن تربیت بدنی و غیره ، که در گسترش ورزش ووشو نقش مهمی ایفا کردند. درسال 1928 انستیتو مرکزی ووشو توسط دولت جمهوری در "نان جینگ " تشکیل شد. در سال 1939 نخستین تیم ووشوی چین در یازدهمین دوره بازیهای المپیک در برلین ، یک یرنامه نمایشی از ووشو اجرا کردند که مورد توجه همگان قرار گرفت. با تاسیس جمهوری خلق چین ، ووشو بعنوان بخشی از فرهنگ اجتماعی و نیز تربیت بدنی و ورزش مردم درآمده و به طرز چشمگیری گسترش یافت . در سال 1956 انجمن ووشوی چین در پکن تشکیل شده و با انتشار حرکاتی همچون فرم ساده شده تای چی چوان، چانگ چوان، حرکات شمشیر پهن و باریک ، نیزه و چوب در سطوح مبتدی، متوسطه و عالی، در همگانی شدن ووشو کمک شایانی کرد. در سال 1958 نخستین پیش نویس قوانین مسابقات ووشو توسط کمیسیون ورزش و تربیت بدنی ایالتی گردآوری و تدوین شد. با راهنمایی همین کمیسیون و انجمن ووشوی چین ، انجمن ها ، اتحادیه ها ، مدارس ووشو ، انجمن های تحقیقاتی، تیم های آماتوری و حرفه ای در مراکز آموزشی ، محله ها ، شهرها و ایالات تشکیل شدند که شبکه عظیمی از فعالیت های جمعی ووشو را بوجود آوردند. تیم ها و انجمن های ووشو در برخی از کالج ها و دانشگاهها تشکیل شدند و در برخی از موسسات تربیت بدنی ، رشته تخصصی ووشو برای دانشجویان دوره های لیسانس و فوق لیسانس دایر گردید. در سال 1984 درجه استادی ووشو توسط مجلس ایالتی تعریف شد . با تصویب دولت چین در سال 1986 " انستیتو تحقیقات ووشوی چین " تشکیل و بعنوان عالیترین مرجع ، به امر هدایت تحقیقات فنی و آکادمیک در زمینه ووشو پرداخت. دولت چین با برپایی تورنمنت های متعدد بین المللی ، ورزش سنتی خود را هرچه بیشتر به جهانیان معرفی کرد و در سال 1987 اولین دوره بازیهای آسیای ووشو در شهر یوکوهامای ژاپن برگزار شده و فدراسیون آسیایی ووشو (WFA) تاسیس گردید. دومین دوره مسابفات ووشوی قهرمانی آسیا در سال 1989 در هنگ کنگ برگزار شده و در سال 1990 و در طی یازدهمین دوره بازیهای آسیایی پکن ، این ورزش رسما بعنوان یک رویداد رقابتی و بین المللی معرفی گردیده و فدراسیون جهانی این ورزش بنام (IWUF) تشکیل و فعالیت خود را آغاز نمود. اولین دوره مسابقات ووشو قهرمانی جهان در سال 1991 در کشور چین برپا شده و دوره های بعدی آن هر دوسال یکبار برگزار میگردد. امروزه ووشو یکی از پرطرفدار ترین ورزشهای رزمی در سراسر جهان بوده و در سال 2008 بعنوان یکی از رشته های المپیک ، وارد این مسابقات خواهد شد.
تاریخچه
ووشو ورزش رزمی ملی چین است که مرکب از دو کلمه "وو"و "شو" به معنی هنر رزم می باشد، ووشو "wushu" به هنرهای رزمی کشور چین گفته میشود که در آن انواع مختلف حرکات برای سلامتی جسم و روح و دفاع شخصی در نظر گرفته شده است.
در چین باستان از هنرهای رزمی برای دفاع از سرزمین، خود یا خانواده و مقابله با دشمنان و راهزنان و ... استفاده می شد. ووشو نه تنها یک ورزش سنتی چین، بلکه عناصر فلسفی، اخلاقی، زیباشناسی، پزشکی و نظامی را نیز در بر دارد.
هدف فنون رزمی ووشو ناتوان کردن و زیان رساندن به دشمن است. از این رو ووشو یکی از شیوه های تمرینی مهم ارتش های چین باستان بوده و حتی امروزه نیز در تمرینات پلیس و نیروهای مسلح ارتش نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
ووشو به عنوان نوعی ورزش، تمام فنون رزمی خود را حفظ کرده، اما به دلیل محدودیت های قوانین مسابقه، ورزش ووشو بر اصل زیان نرساندن به حریف متکی است. برای نمونه، در مسابقات ساندا محدودیت هایی برای حرکاتی که می تواند به حریف آسیب برساند، ایجاد شده است.
امروزه ووشو به صورت یک ورزش استاندارد جهانی به مردم جهان ارایه شده است و فقط منحصر به کشور چین نیست و مردم کشورهای مختلف برای بهره گیری از خواص طبی و شرکت در رقابت های قهرمانی در این رشته ورزشی تمرین میکنند.